مودل و پداگوژی (علم تعلیم و تربیت)

هر وقت برای ارائه (present) و معرفی مودل جایی می‌رم یا دعوت می‌شوم، حتما روی این نکته تاکید می‌کنم که مودل صرفا از دید یک مهندس طراحی نشده، بلکه در این پروژه، پداگوژی (علم و هنر یاد‌دهی و یادگیری) یک اصل است.

و برای ما که از مودل استفاده می‌کنیم، خیلی مهم است که درک کنیم نرم‌افزاری که به عنوان یک سیستم مدیریت یادگیری (LMS) طراحی و شناخته می‌شود، چقدر مفاهیم و مسائل یادگیری و یاددهی در طراحی‌اش در نظر گرفته شده است و در نظر گرفته می‌شود. و مهمتر اینکه با این مفاهیم و شیوه‌ها آشنا شویم تا بهره‌وری بالاتری از چنین نرم‌افزار قدرت‌مندی داشته باشیم.

بذارید مثال بزنم، برای مهندس‌ها خیلی ایده‌آل است که هرچیزی در دسته خودش قرار بگیره، حدس می‌زنم به خاطر تفکر و شیوه اندیشیدن در الگوی برنامه‌نویسی شی‌گرا، این موضوع می‌تونه دو‌چندان بشه و حتی تصور بشه که باید چنین باشد. مثل کمد لباسی یا جعبه ابزار، دوست داریم همه چیز رو طبقه‌بندی کنیم و منظم. من که خیلی این نظم رو دوست دارم. ولی….

ولی نتیجه اینطوری فکر کردن و درک سیستم مدیریت یادگیری به شکل کمد لباسی یا جعبه ابزار، اینطور جلوه می‌کنه که مثلا تکلیف‌ها همه یکجا باشه، آزمون‌ها یکجا، منابع مطالعه یکجا، نمره‌ها یکجا و … شاید یک جوری مکانیکی دیدن آموزش که اصلا اوضاعی میشه… 😁

به زبانی دیگه میشه گفت (یا حداقل من اینطور می‌فهمم) در تفکر مرسوم مهندسی، همه چیز اشیاء (object) هستند که کار مخصوص به خودشون را با کمک توابع (function) انجام می‌دهند. ولی در بحث آموزش (education) و یادگیری (learning) و‌ تدریس (teaching) خیلی مهم است که درک درستی از مفهموم فرآیند (process) داشته باشیم. چرا که در آموزش با مفهوم «فرایند یادگیری» سر و کار داریم که در حداقل‌ترین حالتش عبارت است از «تعامل» فعال، میان فراگیر، محتوا و مدرس.

اینطوری دیدن و فهمیدن، یعنی استفاده از مودل را در پرتو یک فرایند یادگیری ملاحظه کردن باعث میشه ازش واقعاً بهره درست ببریم و آن وقت است که به قدرت مودل پی می‌بریم.

در مودل این «فرایند» مهم است. و برای همین در آموزش‌هایم در طراحی یک دوره آموزشی آنلاین، روی این موضوع تاکید می‌کنم و کار می‌کنم تا نتیجه بهتری گرفته بشود. البته گاهی مقاومت هست 😊 و گاهی هم پذیرفتنش و فهمیدنش چون عادت فکری‌مان نیست سخت میشه، که خوب باید کار کرد.

حالا، اینکه بعضی‌ها می‌گن با مودل نمی‌شه راحت کار کرد چون خیلی معلوم نیست تکالیف کجاست، آزمون‌ها کجاست و …. (البته که در مودل می‌تونید چیزها را دسته بندی شده هم دید و بهش دسترسی داشت) یا اینکه کل مودل را در این می‌بینند که چند تا محتوا بذاری و آخرش یک آزمون نهایی یا فوقش چندتا آزمون تستی وسط فایل‌های pdf و فیلم و بسته‌های scorm قرار بدی، و مثل این… باید کمکشون کرد تا این مفاهیم جا بیفته، تا تجربه جدید و لذت‌بخشی رو از مودل کسب کنند‌.

درسته که هم با دوچرخه و‌ هم اتومبیل میشه از خونه به سرکار رفت، یا BMW شانسی بلند و ژیان هر دو ماشین هستند، ولی … از BMW بیشتر از یک ژیان می‌شه لذت برد. 😎

خلاصه مودل در طراحی و اجرا واقعاً رفیق و همدم تعلیم و تربیت است.

ذکر همه یا قسمتی از مطالب با ذکر منبع و لینک، بلامانع است.