وبلاگ – برگه 3

هم‌مودلی‌ها

۲ بهمن ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط معین

امروز بنا به اتفاق، سری زدم به سایت‌های مودلی مختلف داخل ایران. تنوع جالبی داشت.
قبلش بگم که احتمالا می‌دونید وقتی یک سایت مودل را ایجاد می‌کنید می‌توانید از قسمت (مدیریت سایت > تذکرات) سایت خودتون را ثبت کنید و این سایت در لیست سایت‌های مودل قرار می‌گیره و کاربران دنیای مودل می‌توانند سایت‌های ثبت‌شده را مشاهده کنند. اگر سری به اینجا بزنید برای کشور ایران تنوع زیادی از سایت‌های ایجاد شده را مشاهده می‌کنید: چه به لحاظ اسمی و چه از دید کیفیت و نسخهٔ استفاده شده. همه جور پیدا می‌کنید از سایت‌های شخصی و آموزگاران و دبیران گرفته تا سایت‌های مربوط به سازمان‌های بزرگ. از سایت‌های خالی و رها شده تا سایت های فعال و تمیز و شیک.

از طرفی، مودل سعی کرده است که communityهای مختلفی را در دسته‌بندی‌های متنوع موضوعی یا زبانی به وجود بیاورد تا هزاران کاربر آن بتوانند به هم در استفاده از مودل و برنامه‌های آموزش مجازی‌شان بر بستر مودل کمک کنند. در این میان برای فارسی زبان‌ها هم می‌توانید به فضای انجمن مودل فارسی سر بزنید.

در حال حاضر حدود ۹۰٪ کاربران انجمن مودل فارسی، حداقل در یکسال گذشته غیرفعال نشون داده می‌شوند. و با نگاهی تقریبی، در حدود شاید ۲۰-۳۰ کاربر مجموعا به اینجا سر زده‌اند. این بخش فعلا خلاصه شده در یک سری پرسش و پاسخ‌های محدود و گاهی هم تکراری، و جالب اینجاست که تعدادیشان هم اصلا ربطی به مودل ندارند! (شاید حداقل غیرمستقیم ربط داشته باشند.)

در مقایسه با رشد تعداد سامانه‌های برپا شده مبتنی بر مودل، در بین فارسی زبان‌ها در ایران، در فضای انجمن مودل فارسی اصولا به پرسش‌هایی که اساسا مربوط به کاربرد ابزار و فعالیت‌های مودل باشد، خیلی کم پرداخته شده است (حالا بماند که گاهی پرسش‌ها مربوط به مودل نیست). در رابطه با به‌اشتراک‌گذاری تجربه‌های خوب، یا بسط ایده‌ها هم که تقریبا چیزی نیست متاسفانه.

برای همین به نظرم رسید پس احتمالا کمیّت و کیفیت استفاده از آموزش مجازی فعلا در اندازه خیلی ابتدایی باید باشد! البته این فکر برام کمی عجیب بود به‌خصوص که اخیرا می‌بینم تعداد شرکت‌هایی که در حوزهٔ آموزش مجازی کار می‌کنند افزایش یافته است (حداقل به گوش و چشم من بیشتر می‌خورد) که حالا یا نشانه این است که هنوز آموزش مجازی به‌نحو مناسب به‌کار گرفته نمی‌شود، یا احتمالا خوشبختانه جامعه کاربری مودل فارسی خیلی توانمند است و نیازی به مشورت و همفکری وجود ندارد.

البته چند وقت پیش، یکی از کاربران کار جالبی کرد و پیغام و نیازش را در انجمن در رابطه با امکان شناسایی کاربران در هنگام آزمون مطرح کرد یا کاربری در مورد ابزار نظرسنجی گفتگویی را شروع و نظراتی را پیشنهاد داده بود. ولی فعلا چیزی بیشتر از این به ظهور نرسیده است.

در این میان هم شخصا تقریبا به غیر از یک نفر ایرانی ندیدم که کسی پلاگینی برای مودل تهیه کرده باشد و با دیگران به اشتراک بگذارد. مثل این موارد: https://moodle.org/plugins/browse.php?list=contributor&id=723655
(البته پلاگین‌هایی که مختص استفاده از خدمات یک شرکت هستند و توسط آن شرکت منتشر می‌شود را «به‌اشتراک گذاری» نمی‌نامم!)

در نهایت سوالاتی که برایم ایجاد شد این بود که:
چه‌کار می‌شود کرد این انجمن مودل فارسی، فعال‌تر بشود؟ و یا فضایی برای تبادل و حتی تولید ایده‌هایی برای اضافه شدن امکانات و پلاگین‌هایی به مودل فراهم شود؟ و یا حداقل سطح پرسش‌ها در مورد مودل فراتر از داستانِ ثبت‌نام کاربران و نصب مودل و ظاهر و قالب گرافیکی مودل برود؟
خلاصه فکر می‌کنم قطعا فضای انجمن مودل فارسی می‌تونه فرصت خوبی باشه برای تبادل و حتی پرورش ایده‌ها.

حالا که دارید این متن را می‌خوانید و اگر با مودل کار می‌کنید و ایده داشتید،‌ و یا برای پیاده‌سازی برنامه آموزش مجازی خود می‌خواهید وارد فازهای پیچیده‌تری بشوید یا هر چیزی توی این مایه‌ها…. انجمن مودل فارسی حقیقتا جای خوبی برای طرح پرسش‌های خوب و گفتگو است و چه عالی‌تر که همه مشارکت کنند تا یک عده‌ی محدود. و لذا… به نظرم رسید همه‌مون دعوتیم به انجمن مودل فارسی برای تقویت توانمندی جامعه مودل‌کاران.

نمی‌دونستم اسم این پستم را چی بذارم ولی به نظرم رسید این عبارت «هم مودلی‌ها» شاید خوب باشه. پس به قول معروف این زمانه: هشتگ #هم_مودلی_ها

پشتیبانی و مشکلاتش

۵ آبان ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط معین

کار پشتیبانی همیشه داستان داره.

به‌خصوص وقتی که اطلاعات کافی در مورد مشکل نداشته باشی؛ و بدتر از اون زمانی که برای دست یافتن به اطلاعات مشکل، باید از چند مرحله رد شی که دست خودت هم نیست و باید صبر کنی تا اونی که مسئول قسمت فلانِ پروژه است، بالاخره با یک واسطه یک چیزی به تو بگه، که شاید اون موضوع کمک کنه که مشکل شفاف‌تر بشه؛ و خیلی بدتر از اون اینکه با این اطلاعات ناقص و نداشته، باید حس خلاقیت و کنجکاوی‌ات رو به‌کار بندازی و حدس بزنی که برای حل مشکل باید از کجا شروع کنی.

واقعا گاهی حرص آدم در میاد. نمیاد؟

مثلا وقتی یکهو بعد از دو سال به تو می‌گن،‌ فلان پلاگین کار نمی‌کنه! و می‌پرسی تا دیروز کار میکرده و می‌گفتن آره و بعد چک می‌کنی همه چیز درسته، و خلاصه بررسی می‌شه و می‌بینی که مشکل مربوط به سرور و اتصالات شبکه است. بعد اعلام می‌کنی که داستان از این قرار است و ربطی به نرم‌افزار ندارد.

بعد از یک روز می‌بینی دوباره پیغام میاد که گفتن مشکل از طرف شبکه نیست همه چیز درسته … خوب مستندات چی؟ هیچی. همینطوری گفتن مشکلی نیست. دوباره وصل میشی چک می‌کنی و توضیح می‌دهی با مستندات که این داستان پیش آمده مربوط به شبکه است. اینم تست‌ها و اینم نتایج و خروجی‌ها.

خلاصه وصلت می‌کنن به مسئول شبکه و اون می‌گه: نه ما مشکلی نداریم. می‌گم خوب چرا من فلان چیز رو تست می‌کنم نمی‌شه؟ می‌گه خوب مثلا فلان را تست کنید. و بعدش طبق فرمایش مطرح شده همون موقع تست می‌کنم و انجام می‌دم و نتیجه را اعلام می‌کنم که نشد. بعد اون طرفی‌ها کمی فکر می‌کنن و می‌گن: «باشه پس بهتون زنگ می‌زنیم؛ بذارید ما دوباره بررسی کنیم» و بعدش می‌ره که زنگ بزنه….‌ 🙂 زنگ که عمرا بزنند.

بعد دوباره خودت پیگیری می‌کنی که چی شد؟ و معلوم می‌شه که بله چند روز پیش یک کاری کردن که بیچاره مودل و بهره‌بردار و ما همه بی خبر…. این تغییرها هم که جایی ثبت نشده همینطوری اعمال شده و همکارهای مرتبط هم بی خبر… حالا هم که درستش کردن بازهم بی خبر…

کار پشتیبانی هر وقت به بی‌خبری بخوره (در واقع در نداشتن اطلاعات موثق و به‌موقع) مسائلش زیادتر می‌شه. و واقعا اینجاست که خلاقیت و حس ششم رو باید در کنار تحلیل داده های موجود به‌کار ببری و یک راه حل پیدا کنی.

پشتیبانی عین بیمه است. روزهای آفتابی که همه چیز روبه‌راه است (و خوش به حال من و امثال من)، و روز ابری و طوفانی که زمان جبران خسارت است و وای به اینکه یکهو چندتا مشکل با هم اتفاق بیفته. عین اینکه باد میاد و طوفان شده، گرد و خاک بلند شده و بارون و تگرگ در هم می‌باره و اصلا نمی‌تونی چشمات رو باز کنی.

ولی پشتیبانی یک لذت هم داره و اون برای من موقعی است که مشکل رو پیدا می‌کنی و حل می‌کنی. به‌خصوص برای مشکلاتی که همراه با یک تنش و اضطراب و نگرانی هستند برای اینکه بفهمی چه‌کار کردن اینطوری شد؟ یا چرا اینطوری شد؟ عین حل کردن یک مسئله ریاضی که کیف می‌کنه آدم (البته برای همه اینطوری نیست قطعا). خیلی حس خوبیه. مثل موقعی که بعد از یک هوای دلگیر و بارونی یهو هوا صاف و تمیر و لذت‌بخش می‌شه و تو هم یک نفس عمیق می‌کشی……………….

و البته یک نکته:

شخصا تجربه کردم مواقعی که دیگه خیلی گیرم و کلافه و یکی میاد سرنخی رو می‌ده یا ایده‌ای برای حلش، اون موقع که مشکل حل می‌شه، یک حس احترام خاصی نسبت به اون فرد سراغت میاد، و قطعا میگی دمش گرم.

چه خبر از مودل ۳٫۶

۲۵ مهر ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط شمیم

مودل ۳٫۶ تا چند روز دیگه منتشر می‌شه. فعلا همه داریم مثل ساعت کار می‌کنیم تا به code freeze که دوشنبه هست برسیم.

علاوه بر رفع ایرادات و بهبودهای مختلف که همراه با انتشار هر نسخهٔ جدید اتفاق می‌افته، در نسخهٔ ۳٫۶ قرار هست این تغییرات بزرگ اتفاق بیافته:

بهبود میزِ کار و صفحهٔ مرور کلی دروس. مثل همیشه، تجربهٔ کاربری مودل بهبود داده می شه و همچنین مدیریت و پشتیبانی از تعداد بالای دروس و فعالیت‌ها راحت‌تر خواهد شد. رایان، باس، ویکتور و پیتر روی این پروژه کار می‌کنند. البته الان سیمی هم به این پروژه اضافه شده.
امکان پیام‌دهی گروهی. قابلیت پیام خصوصی بین کاربران همین الان هم برقرار هست، ولی قراره که پیغام‌دهی گروهی هم به مودل اضافه بشه. اعضای گروه می‌تونن توسط اساتید تعیین بشن. همچنین در راستای حفاظت هر چه بیشتر از حریم خصوصی کاربران، هر کاربر می‌تونه تعیین کنه که چه کسانی حق دارن بهش پیغام بدن. مارک، جِیک، سارا، کارلوس و آمایا روی این پروژه کار می‌کنند.
امکانات بیشتر مربوط به حریم خصوصی. بهبودهایی که قرار هست در زمینه حریم خصوصی و کنترل کاربران روی اطلاعاتشون داده بشه. این پروژه در واقع ادامهٔ پشتیبانی از GDPR هست که در نسخهٔ ۳٫۵ به مودل اضافه شد. قالب فایل خروجی اطلاعات خواناتر خواهد شد، امکان رسیدگی به درخواست حذف اطلاعات برای کاربرانی که قبل از مودل ۳٫۵ از سیستم حذف شده‌اند اضافه خواهد شد، کنترل روی هدف و مدت زمان نگهداری اطلاعات در فعالیت‌های مختلف بیشتر خواهد شد و … اندرو، دیوید مودراک، ادریان، جون، میخائیل و میک روی این پروژه کار می‌کنند. البته الان من هم بهشون اضافه شدم.
پشتیبانی از LTI 1.3. در ادامهٔ پشتیبانی از LTI Advantage که در مودل ۳٫۵ معرفی شد، قرار هست که پشتیبانی از LTI 1.3 هم اضافه بشه.یکی از مهمترین مزیت‌های LTI 1.3 امنیت بیشتر برای حفاظت از اطلاعات کاربران هست که با معرفی احراز هویت OAth2 و توکن‌های تحت وب JSON (یا به‌طور مختصر JWT) برای امضای پیغام‌های رد و بدل شده صورت گرفته. قهرمان این پروژه مارک هست.
بهبود ابزارهای تحلیل آزمون. این پروژه توسط انجمن کاربران مودل (Moodle User Association یا به‌طور مختصر MUA) برای اضافه شدن به مودل ۳٫۶ انتخاب شده. در راستای این پروژه، صفحهٔ مشاهدهٔ آمار آزمون در مودل بهبود داده شد. به‌خصوص آمارهای مربوط به سؤال‌های تصادفی در آزمون‌ها. من و سیمی روی این پروژه کار کردیم. از اونجا که کارمون رو زود تموم کردیم :)، بعدش من به پروژهٔ GDPR اضافه شدم و سیمی هم رفت به کمک پروژهٔ Course Overview.
اضافه کردن پشتیبانی از فایل و رسانه در بازخورد تکالیف. باز هم قهرمان همیشگی: مارک 🙂
بهبود دسترس‌پذیری. مودل از همون اول برای تمام کاربران، فارغ از معلولیت‌های جسمی که ممکنه داشته باشن، دسترس‌پذیر بوده. همیشه و همراه با هر امکان جدیدی که به مودل اضافه می‌شه، یکی از موارد مهمی که چک می‌شه اینه که آیا این امکان، کاربرانی که دارای معلولیت‌های جسمی هستند رو هم در نظر گرفته یا نه. به‌طور مثال امکان جدید باید با screen reader ها (دستگاه‌هایی که به افراد نابینا کمک می‌کنه از کامپیوتر استفاده کنند) سازگار باشه. در نسخهٔ ۳٫۶ در پوستهٔ شتاب تغییراتی داده شده که کار با مودل برای کاربرانی که دارای معلولیت‌های جسمی هستند از قبل هم ساده‌تر بشه.

فعلا که دارم روی GDPR کار می‌کنم. ولی احتمالا بعدش برم کمک مارک تو پروژهٔ پیام‌دهی. خلاصه اینکه مودل ۳٫۶ رو از دست ندید. بهتر از همیشه خواهد بود 🙂

راهنما و یادگیری در مودل

۲۲ مرداد ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط هومن

می‌شه گفت مودل خیلی پیچیده هست. از این نظر که بخش‌های زیادی داره و توی هر بخش هم امکانات و قابلیت‌های متنوعی قرار گرفته. ولی این پیچیدگی باعث نمی‌شه که نریم سراغش. چون در عین حال آنقدر ساختار منظمی داره که فقط کافیه معماری و ساختارش رو متوجه بشیم.

اما حالا چطوری؟

به نظر من راهنما برای هر چیزی خیلی مهم و ضروریه و مودل هم از این قاعده مستثنی نیست. یکی از موارد قابل توجه مودل اینه که راهنماهای خوبی برای کار با مودل و به‌خصوص برای برنامه نویس‌هاش داره. از مستنداتش گرفته تا تیکت‌ها و سؤال و جواب‌هایی که توی فروم‌های مودل در جریان هست.

مودل چون یه نرم‌افزار خاص در نوع خودش هست، واسه همین برنامه‌نویس‌های مودل حداقل توی ایران شاید تعدادشون کم باشه (یعنی حداقل توی دوستای خودم شاید اصلا نباشه) و این باعث می‌شه به‌عنوان مثال خود من وقتی به یه مشکلی برمی‌خورم نمی‌تونم برم از دوستام بپرسم و کمک بگیرم و اینجاست که مستندات و فروم‌های مودل هستند که می‌تونم ازشون استفاده کنم و کمک بگیرم.

من خودم به‌عنوان یه برنامه‌نویس هر موقع بخوام یه پلاگین برای مودل بنویسم که تا حالا اون نوع پلاگین رو ننوشته باشم، اول می‌رم مستندات اون نوع پلاگین رو می‌خونم و بعد نحوه برنامه‌نویسیش رو طبق مستندات خود مودل یاد می‌گیرم. چون هر نوع پلاگین توی مودل توابع و کلاس‌های خاص خودشون رو داره. هر چند اولش که شروع کردم اینکه نحوهٔ برنامه‌نویسی توابع و حتی فرمت اسم توابع رو کشف کنم و یاد بگیرم سخت بود، ولی به‌کمک راهنماهایی که داره، وقتی سراغش می‌رم و کار انجام می‌شه، خیلی برام لذت‌بخش می‌شه و دفعات بعدی که بخوام از اون نوع پلاگین، یک پلاگین جدید رو پیاده‌سازی کنم، خیلی راحت‌تر و سریع‌تر می‌تونم بنویسم.

خلاصه اینکه شما دائم می‌تونید چیزهای جدیدی در مودل یادبگیرید. چرا که مودل به‌عنوان بستری مناسب برای مدیریت آموزش آنلاین و واسطی بین مثلا مدارس و دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌ها و فراگیران، همیشه در حال ارتقاء هست و قابلیت‌ها و امکانات بیشتری بهش اضافه می‌شه. در نتیجه برای کسانی که این بستر را به هر شکلی ارائه می‌دهند اعم از پشتیبان‌ها و برنامه‌نویسان و …، همیشه فرصت یادگیری‌های جدید از مودل وجود داره. همین موارد هستن که مودل رو چه بین ارائه‌دهندگان و چه بین کاربران داره بیش از پیش محبوب می‌کنه.

خوب بپرسیم

۳ مرداد ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط معین

یکی از علایق من، سر زدن به انجمن مودل فارسی است. خب این انجمن مثل هر انجمن نرم‌افزاری فرصت خوبی است برای تبادل نظر و همفکری و رفع مشکلات. من هم دوست دارم که هر از گاهی به اونجا سر بزنم و از پرسش‌وپاسخ‌ها استفاده کنم یا اگر کمکی از دستم بر میاد انجام بدم. یکی از چیزهایی که من تو فودل دوست دارم، روحیهٔ کمک‌کردن هست. تمام کسانی که تو فودل مشغول به کار هستن، می‌تونن حتی از توی شرکت و به‌عنوان ساعت کاری، بخشی از زمانشون رو به کمک کردن در انجمن اختصاص بدن. در عین حال قوانین انجمن رو هم رعایت می‌کنیم و هیچ‌گونه تبلیغی برای فودل انجام نمی‌دیم. اما راستش توی انجمن، این روحیهٔ مشارکت رو به‌جز در یک عدهٔ محدود، بین بقیه کاربران خیلی نمی‌بینم. چند وقتی هست که می‌بینم کلا افراد فقط سؤال می‌کنند و کمتر کسی در پاسخ‌دهی مشارکت می‌کنه. نمی‌دونم علتش چیه؟

آیا ما فرهنگش را نداریم؟
آیا کلا تعداد مودل‌کارهای فارسی‌زبان کم هستند؟
یا چیزهای دیگه‌ای هست؟

خیلی‌ها سؤال دارن و می‌خوان که جواب سؤال و مشکلشون رو بگیرن، ولی متاسفانه انگار بعضی‌ها دلشون می‌خواد راه حل مشکل رو فقط خودشون یاد بگیرن! پیغام خصوصی می‌دن و سؤالشون رو می‌پرسن. یعنی نمی‌دونم چرا سؤالشون رو تو تالار مطرح نمی‌کنن؟ اینجوری علاوه بر خودشون، بقیه هم از جواب منتفع میشن! بهتر نیست؟ جریان تبادل دانش و گردش اطلاعات و تجارب و یادگیری‌ها شاید یکی از مهمترین محورهای اصلی رشد مودل است.

بگذریم…

اما حالا این سؤال کردن خودش داستان دارد. نکته‌ای که بیشتر از همه ذهن منو مشغول کرده نحوه بیان مشکل است. این حداقل یکی از معضلات کسانی است که می‌خواهند به‌عنوان مودل‌کار کمک‌کننده، اقدام به پاسخ‌گویی کنند. مشکل عمده این است که افراد خیلی کلی مشکل‌شان را مطرح می‌کنند. آنقدر کلی که نگو…. شاید کمی بدتر از این جوک‌هایی که در مورد مشتریان مایکروسافت و تیم پشتیبانی در میارند… 😋😉 تا جایی که حقیقتا مطمئن می‌شی که اینا جوک نیست واقعیت است. بذارید یه‌کم غُر بزنم…

مثلا:

یکی می‌گه: من مودلم بالا نمیاد؟ چه‌کار کنم؟
منم اول با خودم می‌گم: آخه این که تو گفتی آنقدر کلی است که من نمی‌دونم چی جواب بدم؟ حداقل بگو چه نسخه‌ای از مودل را داری نصب می‌کنی؟ یا تا چه مرحله‌ای پیش رفتی؟ چه پیغام خطایی دریافت کردی؟ روی چه سیستم‌عاملی داری نصب می‌کنی؟ حداقل یک عکسی بذار از اون خطا که بفهمم چی به چی است.
یا یکی دیگه می‌گه: من برای ثبت‌نام کاربرها خطا می‌گیرم. می‌شه کمک کنید؟
دوباره من با خودم میگم: عزیز جان، بگو روی چه نسخه‌ای از مودل داری کار میکنی؟ خطایی که می‌گیری چیه؟ روش ثبت‌نامی که استفاده می‌کنی چیه؟ اینکه فقط بگی خطا می‌گیرم که نشد توضیح! دقیقا عین پیغام خطا رو بگو. خودثبت‌نامی است یا ثبت‌نام دستی یا …؟
اون یکی می‌گه: قالب گرافیکی من آیکون‌ها و اسلایدشو رو درست نمایش نمی‌ده! چی رو درست تنظیم نکردم؟
و من دوباره با خودم می‌گم: جان هرکسی دوست داری یه‌کم دقیق‌تر و واضح‌تر توضیح بدهید. ماهایی که دوست داریم کمک کنیم، که پشت دستگاه و سیستم شما نیستیم که حدس بزنیم چی به چی است. خب حداقل بگو داری از چه قالب گرافیکی استفاده می‌کنی. اسمش رو که دیگه می‌تونی بگی؟ بعدش یک عکس بفرست ببینم تنظیماتت چیه تا بعد ما بگیم چی رو تنظیم کردی یا نکردی و …

البته بعدش سعی می‌کنم با لحنی شایسته اینا را بپرسم. چون می‌گم خب شاید بلد نیستیم طرح اشکال کنیم. چون منم اول بلد نبودم و کم‌کم یاد گرفتم.

البته این موارد مثال‌های خیلی کلی بودند. خلاصه شما توی هر جایی که کار می‌کنید یا با هر کسی که کار می‌کنید و مراوده دارید‌ به‌خصوص که از راه دور باشه و مجازی، دقیق با رسم شکل مشکل را توضیح دهید😉. حتی پیش دکتر حاذق هم که بروید اگر دقیق خودتان و مشکلتان را توصیف کنید قطعا توصیه‌های بهتری می‌گیرید (با احترام به جامعه پزشکان، البته اگر دکترش از این دکتر تجاری‌ها نباشه).

و واقعا راست میگن که: طرح درست مسئله و مشکل، نیمی از راه حل است.

چرا نمره ما این شد؟ از روبریک بپرس!

۳۱ تیر ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط معین

حتما تا حالا شده که توی یه درس نمرهٔ کم یا نمره‌ای دور از انتظار بگیرید، و ندانید چرا نمرهٔ شما کم شده و دستتونم از عالم و آدم کوتاه باشه. نشده؟ خوب آدم دلش می‌خواد بدونه که چرا از فلان امتحان یا فلان تست نمره‌اش کم شده! فکر می‌کنم این حق طبیعی هر دانشجو یا دانش‌آموز یا فراگیری است که بدونه چرا اینطوری شده. اینطور نیست؟

امروز داشتم درخواست یکی از مشتریان را در خصوص امکان سنجش کار فراگیران بر اساس حدود ۲۰ معیار که هرکدام از معیارها ۵ سطح داشتند رو‌ با کمک‌ سیستم پیشرفته نمره‌دهی مودل، بخش روبرویک، روی یک نسخه مودل ۲٫۴ بررسی می‌کردم. البته اینو بگم که مودل این امکان رو از نسخهٔ ۲٫۲ اضافه کرد. و حالا چرا این مشتری نسخهٔ مودلش اینقدر قدیمی است خودش یه داستان است که شاید یه روز (با رعایت کامل اصل حفظ اسرار مشتری) براتون تعریف کنیم.

توی سیستم‌های مدرن آموزشی و سنجش، تشویق و تأکید می‌شه که از نظام ارزیابی روبریک (rubric) استفاده کنیم. در نظام روبرویک به‌طور کلی، معیارهای سنجش واضح و عیان است. این وضوح چندین خاصیت خوب دارد: مثلاً جلوی اینکه دل‌بخواهی به کسی نمره بدهی را می‌گیرد، به‌خصوص وقتی که ممکن است ما در دام مقایسهٔ کار افراد با هم بیافتیم. در حالتی هم که چند مصحح یا کمک‌ استاد داریم، استاد می‌تونه به این ترتیب معیارها را مشخص کرده تا دیگران در کمک به او، بر اساس معیارهایی یکسان و مشخص، نمره یا امتیاز شاگردان را ثبت کنند و کارشون رو تصحیح کنند. از طرفی برای من به عنوان مصحح مشخص می‌شود که در واقع دقیقا چه چیزی را ارزیابی می‌کنم و از طرفی به عنوان تصحیح کننده، مسئولیت سطوح نمره را بر اساس معیارها می‌پذیریم.

اما به نظر من و مهمتر از همه، به من در نقش فراگیر، کمک می‌کند که بفهمم که بابت چه قسمتی، و‌ بر اساس چه سنجه‌ای، در کجا، ازم نمره کم شده است. این اون قسمت مهمی است که فراگیرها خیلی بهش نیاز دارند! چرا که این خصوصیت مهم کمک می‌کنه حتی در نقطهٔ پایانی یک سنجش و ارزیابی، باز هم فراگیر از آنچه انجام داده است، یادگیری داشته باشد.

برای همین اگر فراگیر شما از شما پرسید چرا نمرهٔ ما این شد، خیلی راحت می‌تونی بگی که «جزئیاتش توی تکلیفت مشخص است. نگاه کن و اگر دوباره سؤال داشتی در خدمتم». 🙂

اگر

کار آموزشی شما به‌خصوص از جنس مدرسه یا دانشگاه یا حتی تدریس خصوصی است
و‌ رشد فراگیران برایتان یک ارزش اندوخته است
و مایلید کار ارزیابی در سیستم آموزش‌تان از استاندارد خوب و بالایی بهره ببرد

ارزیابی روبریک رو توصیه می‌کنم.

خلاصه اگر دوست دارید سیستم آموزش/یادگیری مجازی شما روزبه‌روز در مسیر پیشرفت باشه، امکانات مودل خداییش آماده است.

نقل همه یا بخشی از متن با ذکر منبع و لینک مجاز است.

یافتن دلیل خطا

۳۱ تیر ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط هومن

بیشتر وقت‌ها واسه من این‌طوری بوده که یه چیزی رو از اول ساختن راحت‌تر از حل کردن یه مشکل توی یه چیزی هست. شاید برای همه همین طور باشه. به نظرم مثل ساختمون‌سازیه . وقتی یه ساختمون ساخته می‌شه ولی بعد یه مدتی مشکلی در یه جایی از این ساختمون پیدا بشه، اگه اون مشکل به خوبی پیدا نشه شاید به‌طور موقت و ظاهرا مشکل برطرف بشه ولی اگه درست انجام نشده باشه یا اینکه مشکل اصلی اون مشکلی که پیدا شده نبوده باشه، ممکنه با دستکاری اون منطقه یه جا درست بشه ولی چند جای دیگه خراب بشه و این خرابی چند روز دیگه خودشو نشون بده.

به نظر من توی برنامه‌نویسی هم همین طوره. مثلا امروز یه پلاگین یا یه کد میزنی، بعد ۱-۲ ماه بعد یه مشکلی توش پیدا می‌شه. پبدا کردن اون مشکل واقعا سخت‌تر از دوباره نوشتن اون کد هست.

حالا وای به حالِ روزی که این مشکل توی کد یه پلاگین توی مودل باشه. مثلا امروز یکی از مشتریامون یه مشکلی توی سایتشون به وجود اومده. من توی سیستم خودم تست می‌کنم هیچ مشکلی نداره. توی یه سرور دیگه تست می‌کنم مشکلی نداره و فقط توی همون سرور و سایت خطا می‌ده.

تنها راهی که می‌مونه اینه که مودل و دیتابیس رو از سرور اونا بگیریم و توی لوکال خودم تست کنم تا اگه اونجا هم خطا بده بتونم با دیباگ کد بفهمم مشکل از کجاست، اطلاعات چطوری دارن توی دیتابیس وارد می‌شن و با چه فرمتی. یا اطلاعات وقتی از دیتابیس خونده می‌شن چطوری و با چه فرمتی هستن؟ چون مشکل ممکنه توی هر کدوم از اینا باشه .

کلا پیدا کردن مشکل کار سختیه و اصلی‌ترین کاره. چون مشکل که پیدا بشه، بعدش می‌شه براش راه حل پیدا کرد.

چه‌جور آزمونی دوست دارید؟

۲۵ تیر ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط معین

توی اتوبوس نشستم و دارم از یک جلسه آموزشی برمی‌گردم. گفتم اینو باید حتما گفت: خدایی دم ماژول آزمون مودل گرم😁.

هر چی که فکر کنی داره یا حداقل باید گفت تا حالا تمام چیزهایی که در بحث آزمون بشه تعریف کرد و من شنیدم و دیدم و بخواهی پیاده کنی رو داره، اونم به خاطر اینکه واقعا تعداد زیادی از افراد از سراسر دنیا در موردش نظر دادن، فکر کردن و روش کار کردن…. اینقدر که گاهی از دست آدم در می‌ره امکاناتش… می‌شه گفت تقریباً توی هر ورژن یک آپگرید یا اصلاحی روی ماژول Quiz داشتیم و مرتب براش انواع سؤال هم نوشته می‌شه.

همین الان شما با شنیدن کلمهٔ آزمون یا کوییز چه تصویری براتون رقم می‌خوره؟

شاید عادت ما برای یک تست و آزمون، فقط محدود باشه به ایدهٔ سؤالات چهارگزینه‌ای و تشریحی و فوقش جور کردنی و‌ اونم برای میان‌ترم یا پایان یک دوره، یا فوقش ایدهٔ یک پیش‌آزمون در ابتدای یک دوره. شایدم نه!

هیچ‌وقت فکر کردین با قابلیت‌هایی که این ماژول داره چه خلاقیت‌های آموزشی و پشتک‌واروهایی در بحث ارزیابی و سنجش می‌شه زد؟

راستش من خودم از نمونه سؤالات drag & drop تصویری یا نوشتاری‌اش خیلی خوشم میاد. کار بسیاری رو راه انداخته! اصلا آزمون‌های اینجوری آدم بهش جذب میشه، و حتی مثل بازی و پازل می‌شه ازش استفاده کرد.
این نوع سؤالات، این امکان رو می‌ده که آزمون‌هایی حرفه‌ای برای مراکز فنی و صنعتی، آموزش‌های پزشکی-دارویی، موسیقی و زبان‌آموزی و حتی آزمون‌هایی مناسب گروه سنی دبستان تولید کنیم.
نمی‌دونم می‌دونستید یا نه، برای مودل علاوه بر ۱۷ نوع سوال، تا حالا ۵۰ نوع دیگر انواع سؤال (questions type) در قالب 3rd party طراحی شده است.

راستی اینم بگم چی شد تو اتوبوس این‌ چیزا برام مرور شد، همه‌اش از اینجا شروع شد که امروز توی آموزشی که برای یک شرکت داشتم، توجه‌ام به امکان ضمیمه کردن فایل در سؤال تشریحی آزمون، جلب شد.

و اما اینم آخرش بگم…. هر جا سخن از حل مشکل و سؤال و‌ رفع گیر در مورد آزمون است، این نام آقای Tim Hunt است که می‌درخشد✨. یکی از کار بلدها و‌حرفه‌‌ای‌های مودل.

اما اگه گفتید مسئول تصمیم‌گیری در مورد ماژول آزمون و تعیین سمت‌وسوی اون و اینکه چه امکاناتی به آزمون اضافه بشه و نشه کی هست؟ اگه نمی‌دونید به این صفحه برید و آخر صفحه رو ببینید. بله… ما همچین آدمایی هستیم 😎

بازنشر تمام یا بخشی از مطلب با ذکر منبع و لینک بلامانع است.

آیا LMS می‌خواهید یا CMS یا DVD آموزشی؟

۲۳ تیر ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط معین

آیا CMS و LMS یکی هستند؟ فرق این دوتا چیه؟ چرا برای آموزش از DVDهای آموزشی استفاده نمی‌کنید؟ چرا مودل (Moodle) را انتخاب کردید؟

فکر می‌کنید چرا این سوالات رو نوشتم؟

راستش وقتی شرکت‌ها یا مؤسسات تصمیم می‌گیرند، از توانایی‌های مودل واقعاً بهره ببرند، در مشاوره‌ها و آموزش‌ها، اغلب این سؤالات را می‌پرسم.

وقتی می‌بینم کل فرایند آموزشی در محیط مودل، خلاصه شده در ریختن و چیدن یک سری محتوای آموزشی و بعد گذاشتن مثلا یک آزمون و یک پرسشنامه، یا حتی وقتی می‌بینم کل استفاده از مودل در این خلاصه بشه که یک «پوشه» باشه با انواع فایل‌های آموزشی، اینجوری 😮 چشمام یه لحظه گرد میشه.

آخه در چنین شرایطی شما عملاً دارید از مودل در حد یک cms اونم به صورت ابتدایی استفاده می‌کنید و اینجاست که باید پرسیدنم رو‌ ادامه بدم:

چرا مودل را انتخاب کردید؟
چرا مثلا از WordPress یا Drupal یا Joomla استفاده نکردید؟
یا چرا به فراگیران مجموعه‌تان یک DVD آموزشی (که می‌تونه تا حدی تعاملی باشه) نمی‌دهید؟
شاید خیلی با صرفه‌تر هم باشد. نیست؟
آیا واقعا فرقشون فقط در اینکه یکی‌شون چون امکان آزمون و جای تکلیف داره و اون یکی نه؟
آیا صرفا چون مودل، یک LMS معروف است و بقیه رفتن سمتش و مد شده؟

برای همین تو رو خدا در استفاده از مودل، حتما مطالعه کنید و حداقل نمونه‌های موفق رو ببینید. حالا شاید تبلیغ هم باشه (که اشکالی هم نداره)، ولی توی سایت نمایشی مدرسه فودل یه سری نمونه هست. خداییش متنوع و جالب است. ببنید چطوره؟
برید تست کنید عین یک دانش‌آموز یا یک معلم…

من درس «ریاضی به زبان ساده» رو دوست دارم. ولی شایدم توی این تابستان گرم که بحث مصرف درست آب مطرح باشه، درس «دنیای آب» جالب‌تر باشه. برای من که هست. 😋

خلاصه به نظرم اگر می‌خواهیم فراگیران دوره‌ها، صرفا از یک سری محتوا بهره‌مند شوند، خوب بهتره روی DVD رایت کنیم، یا فوقش تو‌ یه CMS بارگذاری کنیم، به نظرم اینجوری منطقی تره.

وگرنه حیف نیست BMW بخری و فقط باهاش تا سر کوچه بری و‌ برگردی بری تو پارکینگ خونه؟

با LMS ها مهربون‌تر باشیم. 😉

نقل همه یا بخشی از متن با ذکر منبع و لینک مجاز است.

سایت داغ در روزهای داغ

۲۳ تیر ۱۳۹۷/در وبلاگ/توسط هومن

سلام
من هم به نوبه خودم خوشحالم که ورژن جدید سایتمون راه افتاد. مخصوصا اینکه در این روزها و شب‌های خیلی داغ و نفس‌گیر (هم از نظر آب و هوایی و هم از نظر فوتبالی) اتفاق افتاد 😎. فکر کنم معلوم شد که یکی از علایق من مثل خیلی از جوان‌ها ، فوتبال هست. البته شاید زیاد هم خودم فوتبال بازی نکنم ولی از تماشای فوتبال لذت می‌برم. به نظرم خیلی حیفه که از حساس‌ترین و هیجان‌انگیزترین تورنومنت جهان حرفی نزنم. امروز و مخصوصا فردا از داغ‌ترین و حساس‌ترین روزهای فوتبالی در دنیا هست. چون بازی رده‌بندی و فینال جام جهانی برگزار می‌شه. البته که تیم ملی کشورمون با اقتدار در گروه مرگ حذف شد. هر چند می‌تونستیم نتیجه بهتری بگیریم و بیشتر تاریخ سازی کنیم.

از علاقه‌های دیگه‌ای که مثل اکثر جوان‌های دیگه از زمان بچگی‌ام داشتم، کامپیوتر هست. زمان بچگی کامپیوتر برای من نقش کنسول‌های بازی رو داشت. کم‌کم فهمیدم ازش می‌شه استفاده‌های بیشتری هم کرد. علاقه‌ام به کامپیوتر باعث شد رشته دانشگاهیم کامپیوتر باشه و در همون ترم ۱ به برنامه‌نویسی علاقه زیادی پیدا کردم و این علاقه هر ترم با یاد گرفتن زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی بیشتر هم می‌شد. در بین اونا به برنامه‌نویسی PHP و Android بیشتر علاقه‌مند شدم. الان هم حدود ۲ سال هست که با مودل آشنا شدم و تو تیم فودل مشغول به کارم.

کار کردن با مودل برای من لذت‌بخشه. ساختار منظم و ماژولاری که داره به من به‌عنوان یه برنامه‌نویس اجازه می‌ده با نوشتن پلاگین‌های جدید، امکانات متنوعی بهش اضافه کنم. در عین حال بسیار وسیع هست و هر چی بیشتر واردش بشیم نکات جدیدی رو یاد می گیریم. یکی از جذابیت‌های کار من، وقت‌هایی هست که نسخهٔ جدید مودل منتشر می‌شه. برام جذاب هست که ببینم چه امکاناتی اضافه شده، چه API هایی تغییر کرده، و چه توابعی deprecate شده. خلاصه اینکه کار هیچوقت یکنواخت و خسته‌کننده نمی‌شه.